Ngày 31/01/2023, Bộ trưởng Bộ Y tế đã ban hành kèm theo Quyết định số 359/QĐ-BYT tài liệu “Hướng dẫn Phát hiện sớm - Can thiệp sớm khuyết tật trẻ em” sử dụng cho cán bộ quản lý chương trình Phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng (PHCNDVCĐ), cán bộ y tế từ tuyến trung ương đến cộng đồng; các cha mẹ, người thân, gia đình có trẻ em nghi ngờ rối loạn phát triển hoặc bị khuyết tật; các giáo viên, cộng tác viên PHCNDVCĐ, người chăm sóc trẻ tham khảo tài liệu nhằm hỗ trợ phát hiện sớm, can thiệp sớm trẻ em khuyết tật với một số nội dung chính gồm:
Tài liệu 1: Hướng dẫn tổ chức thực hiện Phát hiện sớm - Can thiệp sớm
(1) Đối tượng của Phát hiện sớm - Can thiệp sớm khuyết tật
- Đối tượng của phát hiện sớm khuyết tật là tất cả trẻ em tuổi từ 0 -6 tuổi tại cộng đồng (bình thường và khuyết tật đã được chẩn đoán trước đó).
- Đối tượng của can thiệp sớm là tất cả trẻ em tuổi từ 0-6 tuổi được chẩn đoán khuyết tật ở các mức độ khác nhau, bị mắc các dạng khuyết tật khác nhau.
(2) Các bước Phát hiện sớm - Can thiệp sớm
- Nhận biết sớm là quan sát được những dấu hiệu đầu tiên gợi ý sự phát triển của trẻ có thể có nguy cơ hoặc bất thường về thể chất, giác quan, tâm thần và hành vi.
- Phát hiện sớm là sự nhận diện một cách hệ thống các dấu hiệu bất thường về phát triển, thể chất, giác quan, tâm thần và hành vi, các công cụ sàng lọc để phát hiện sớm các bất thường sẽ được thành viên gia đình, cộng đồng hoặc các nhà thực hành về y tế hoặc giáo dục thực hiện. Kết quả sàng lọc chưa phải là chẩn đoán, trẻ cần được khám chuyên khoa để có chẩn đoán cuối cùng.
- Chẩn đoán là sự xác định các khiếm khuyết về phát triển hoặc bất thường về thể chất, giác quan, tâm thần và hành vi do các nhà chuyên môn chuyên ngành sâu như Phục hồi chức năng, nhi khoa, chuyên gia tâm lý-giáo dục-xã hội…thực hiện.
- Tập huấn bao gồm các hoạt động có mục tiêu nhằm tác động tới trẻ và môi trường, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của trẻ. Đó là những hoạt động như kích thích phát triển, giáo dục, các dịch vụ y tế (hoạt động trị liệu, vật lý trị liệu, ngôn ngữ trị liệu, thính học và dinh dưỡng…).
- Hướng dẫn cha mẹ và gia đình là các huấn luyện và tư vấn cho cha mẹ trẻ và thành viên gia đình như giúp phát hiện và chấp nhận trẻ, giúp có đáp ứng phù hợp với hành vi của trẻ, hướng dẫn và tư vấn về các hoạt động kích thích phát triển, tập luyện đồng thời cung cấp các thông tin cần thiết.
(3) Hướng dẫn tổ chức thực hiện Phát hiện sớm - Can thiệp sớm gồm: (i) Công tác chuẩn bị tổ chức phát hiện sớm, can thiệp sớm trẻ khuyết tật; (ii) Tổ chức thực hiện phát hiện sớm, can thiệp sớm trẻ em khuyết tật; (iii) Hướng dẫn thực hiện sàng lọc phát hiện rối loạn phát triển và dấu hiệu nghi ngờ khuyết tật; (iv) Khám đánh giá, phân loại khuyết tật và đánh giá nhu cầu can thiệp.
Tài liệu 2: Hướng dẫn Phát hiện sớm - Can thiệp sớm một số dạng khuyết tật thường gặp
Tài liệu đưa ra định nghĩa, nguyên nhân, hướng dẫn Phát hiện sớm - Can thiệp sớm một số dạng khuyết tật thường gặp gồm: (i) Phát hiện sớm, can thiệp sớm trẻ khuyết tật vận động; (ii) Phát hiện sớm - can thiệp sớm trẻ có khuyết tật nghe nói; (iii) Phát hiện sớm - can thiệp sớm trẻ bị chậm phát triển ngôn ngữ; (iv) Phát hiện sớm - can thiệp sớm trẻ có khuyết tật về nhìn; (v) Phát hiện sớm, can thiệp sớm trẻ khuyết tật về thần kinh, tâm thần; (vi) Phát hiện sớm, can thiệp sớm trẻ khuyết tật trí tuệ; (vii) Phát hiện sớm, can thiệp sớm các khuyết tật khác.
Bên cạnh đó, tài liệu cũng đưa ra hướng dẫn chăm sóc, dinh dưỡng và sử dụng thiết bị, dụng cụ phục hồi chức năng bao gồm: (i) Chăm sóc giảm nhẹ trẻ khuyết tật tại gia đình và cơ sở y tế; (ii) Chế độ dinh dưỡng tại cơ sở y tế và gia đình; (iii) Thiết bị, dụng cụ và học liệu trong can thiệp sớm; (iv) Thiết bị, dụng cụ và công cụ trợ giúp.
Quyết định số 359/QĐ-BYT 2023 có hiệu lực thi hành từ ngày 31/01/2023.
Vui lòng theo dõi chi tiết tại link: https://thuvienphapluat.vn/van-ban/The-thao-Y-te/Quyet-dinh-359-QD-BYT-2023-tai-lieu-Huong-dan-Phat-hien-som-Can-thiep-som-khuyet-tat-tre-em-552196.aspx
