Câu hỏi: Bố tôi hiện có một số tài sản như đất đai, nhà, chung cư, xe ô tô. Mẹ tôi đã mất được năm năm, nay bố tôi muốn lập di chúc để phân chia tài sản thừa kế lại cho con cháu trong gia đình. Vậy cho tôi hỏi hiện nay các hình thức của di chúc bao gồm những hình thức nào? Di chúc cần đáp ứng điều kiện nào để được xác định là di chúc hợp pháp? Mong sớm được tư vấn, xin cảm ơn!
Phòng Luật - ACDC tư vấn:
* Về hình thức của di chúc:
Căn cứ Điều 627 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về hình thức của di chúc, theo đó:
“Điều 627. Hình thức của di chúc
Di chúc phải được lập thành văn bản; nếu không thể lập được di chúc bằng văn bản thì có thể di chúc miệng.”
Như vậy, hình thức của di chúc bắt buộc phải lập thành văn bản, chỉ trong một số trường hợp đặc biệt không thể lập được di chúc bằng văn bản thì có thể di chúc miệng. Trong đó, căn cứ Điều 629 Bộ luật Dân sự năm 2015 di chúc miệng được thực hiện trong trường hợp “tính mạng một người bị cái chết đe dọa và không thể lập di chúc bằng văn bản thì có thể lập di chúc miệng”. Tuy vậy, đối với trường hợp lập di chúc miệng sau 03 tháng, kể từ thời điểm di chúc miệng mà người lập di chúc còn sống, minh mẫn, sáng suốt thì di chúc miệng mặc nhiên bị hủy bỏ.
Bên cạnh đó, theo Điều 628 Bộ luật Dân sự năm 2015, di chúc bằng văn bản bao gồm:
(1) Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng.
(2) Di chúc bằng văn bản có người làm chứng.
(3) Di chúc bằng văn bản có công chứng.
(4) Di chúc bằng văn bản có chứng thực.
* Về điều kiện để di chúc hợp pháp:
Căn cứ khoản 1 Điều 630 Bộ luật Dân sự năm 2015, di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:
- Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép;
- Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.
Lưu ý:
- Di chúc của người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi phải được lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.
- Di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.
- Di chúc bằng văn bản không có công chứng, chứng thực chỉ được coi là hợp pháp, nếu có đủ các điều kiện được quy định tại khoản 1 Điều 630 Bộ luật Dân sự năm 2015.
- Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.
----------------------------------------------------------------------------------------------
Trên đây là ý kiến tư vấn của chúng tôi về câu hỏi của quý khách hàng.
Người khuyết tật và người thân của người khuyết tật nếu có nhu cầu có thể liên hệ với chúng tôi qua các kênh sau:
Hotline: 024 6329 1019 hoặc 024 6291 0814 (vào giờ hành chính các ngày từ thứ 2 đến thứ 6 hàng tuần).
Email: tuvan@acdc.org.vn
Fanpage: Viện ACDC
Đây là dịch vụ tư vấn hoàn toàn miễn phí dành cho người khuyết tật và người thân của người khuyết tật trên toàn quốc.
