Câu hỏi: Xin cho hỏi, theo quy định của pháp luật hiện hành thì trường hợp nào được phép thay đổi họ? Tôi năm nay 35 tuổi, tôi muốn thay đổi họ từ họ của mẹ đẻ sang họ của cha đẻ có được không? Xin cảm ơn đã tư vấn!
Phòng Luật - ACDC tư vấn:
Căn cứ theo Điều 27 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định quyền thay đổi họ, cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi họ trong trường hợp sau đây:
- Thay đổi họ cho con đẻ từ họ của cha đẻ sang họ của mẹ đẻ hoặc ngược lại;
- Thay đổi họ cho con nuôi từ họ của cha đẻ hoặc mẹ đẻ sang họ của cha nuôi hoặc họ của mẹ nuôi theo yêu cầu của cha nuôi, mẹ nuôi;
- Khi người con nuôi thôi làm con nuôi và người này hoặc cha đẻ, mẹ đẻ yêu cầu lấy lại họ cho người đó theo họ của cha đẻ hoặc mẹ đẻ;
- Thay đổi họ cho con theo yêu cầu của cha đẻ, mẹ đẻ hoặc của con khi xác định cha, mẹ cho con;
- Thay đổi họ của người bị lưu lạc đã tìm ra nguồn gốc huyết thống của mình;
- Thay đổi họ theo họ của vợ, họ của chồng trong quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài để phù hợp với pháp luật của nước mà vợ, chồng người nước ngoài là công dân hoặc lấy lại họ trước khi thay đổi;
- Thay đổi họ của con khi cha, mẹ thay đổi họ;
- Trường hợp khác do pháp luật về hộ tịch quy định.
Lưu ý:
- Việc thay đổi họ cho người từ đủ chín tuổi trở lên phải có sự đồng ý của người đó.
- Việc thay đổi họ của cá nhân không làm thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự được xác lập theo họ cũ.
- Khi thay đổi họ, cá nhân thay đổi họ có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi họ của mình theo thủ tục pháp luật quy định.
Như vậy, trong trường hợp anh/chị muốn thay đổi họ từ họ của mẹ đẻ sang họ của cha đẻ thì anh/chị được phép thay đổi họ theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 27 Bộ luật dân sự năm 2015.
Khi anh/chị thay đổi họ của mình, anh/chị cần làm hồ sơ yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi họ của mình. Việc thay đổi họ của anh/chị được xác định là thay đổi hộ tịch theo quy định của Luật Hộ tịch năm 2014.
* Hồ sơ, thủ tục thay đổi hộ tịch (được thực hiện áp dụng theo Điều 28 và Điều 47 Luật Hộ tịch năm 2014) như sau:
- Người yêu cầu đăng ký thay đổi hộ tịch nộp tờ khai theo mẫu quy định và giấy tờ liên quan cho cơ quan đăng ký hộ tịch (theo mẫu số 17 Tờ khai thay đổi, cải chính, bổ sung hộ tịch, xác định lại dân tộc - đính kèm Thông tư 04/2020/TT-BTP hướng dẫn Luật hộ tịch và Nghị định 123/2015/NĐ-CP hướng dẫn Luật hộ tịch do Bộ trưởng Bộ Tư pháp ban hành);
- Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ giấy tờ theo quy định, nếu thấy việc thay đổi hộ tịch là có cơ sở, phù hợp với quy định của pháp luật dân sự và pháp luật có liên quan, công chức tư pháp - hộ tịch ghi vào Sổ hộ tịch, cùng người yêu cầu đăng ký thay đổi hộ tịch ký vào Sổ hộ tịch và báo cáo Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã cấp trích lục cho người yêu cầu.
Một số lưu ý khi đăng ký thay đổi hộ tịch:
- Trường hợp thay đổi hộ tịch liên quan đến Giấy khai sinh, Giấy chứng nhận kết hôn thì công chức tư pháp - hộ tịch ghi nội dung thay đổi hộ tịch vào Giấy khai sinh, Giấy chứng nhận kết hôn.
- Trường hợp cần phải xác minh thì thời hạn được kéo dài thêm không quá 03 ngày làm việc.
- Trường hợp đăng ký thay đổi hộ tịch không phải tại nơi đăng ký hộ tịch trước đây thì Ủy ban nhân dân cấp xã phải thông báo bằng văn bản kèm theo bản sao trích lục hộ tịch đến Ủy ban nhân dân nơi đăng ký hộ tịch trước đây để ghi vào Sổ hộ tịch.
- Trường hợp nơi đăng ký hộ tịch trước đây là Cơ quan đại diện thì Ủy ban nhân dân cấp xã phải thông báo bằng văn bản kèm theo bản sao trích lục hộ tịch đến Bộ Ngoại giao để chuyển đến Cơ quan đại diện ghi vào Sổ hộ tịch.
* Cơ quan có thẩm quyền thay đổi hộ tịch (căn cứ theo Điều 46 Luật Hộ tịch năm 2014):
Do thông tin anh/chị cung cấp chưa đầy đủ, vì vậy, tương ứng với từng trường hợp cụ thể của anh/chị thì anh/chị phải đến một trong các cơ quan có thẩm quyền sau để yêu cầu công nhận việc thay đổi hộ tịch của mình:
- Ủy ban nhân dân cấp huyện nơi đã đăng ký hộ tịch trước đây hoặc nơi cư trú của người nước ngoài có thẩm quyền giải quyết việc cải chính, bổ sung hộ tịch đối với người nước ngoài đã đăng ký hộ tịch tại cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam.
- Ủy ban nhân dân cấp huyện nơi người Việt Nam định cư ở nước ngoài đã đăng ký hộ tịch trước đây có thẩm quyền giải quyết việc thay đổi, cải chính, bổ sung hộ tịch, xác định lại dân tộc.
- Ủy ban nhân dân cấp huyện nơi đã đăng ký hộ tịch trước đây hoặc nơi cư trú của cá nhân có thẩm quyền giải quyết việc thay đổi, cải chính hộ tịch cho công dân Việt Nam từ đủ 14 tuổi trở lên cư trú ở trong nước; xác định lại dân tộc.
Như vậy, để có thể thay đổi họ từ họ của mẹ đẻ sang họ của cha đẻ, anh/chị cần thực hiện thủ tục nêu trên để việc thay đổi họ của anh/chị được công nhận theo đúng quy định của pháp luật.
----------------------------------------------------------------------------------------------
Trên đây là ý kiến tư vấn của chúng tôi về câu hỏi của quý khách hàng.
Người khuyết tật và người thân của người khuyết tật nếu có nhu cầu có thể liên hệ với chúng tôi qua các kênh sau:
Hotline: 024 6329 1019 hoặc 024 6291 0814 (vào giờ hành chính các ngày từ thứ 2 đến thứ 6 hàng tuần).
Email: tuvan@acdc.org.vn
Fanpage Facebook: Viện ACDC
Đây là dịch vụ tư vấn hoàn toàn miễn phí dành cho người khuyết tật và người thân của người khuyết tật trên toàn quốc.
