Câu hỏi: Cha mẹ tôi đã mất trong một vụ tai nạn giao thông. Nhà tôi có 5 anh chị em đang còn sống, tôi là anh thứ hai, em út tôi năm nay 15 tuổi. Xin hỏi, tôi có thể làm người giám hộ cho em tôi được hay không?
Phòng Luật Trung tâm ACDC tư vấn:
Căn cứ theo điểm a khoản 1 Điều 47 Bộ luật dân sự 2015 quy định người được giám hộ như sau:
“1. Người được giám hộ bao gồm:
a) Người chưa thành niên không còn cha, mẹ hoặc không xác định được cha, mẹ;”
Như vậy, em út của anh được xác định là người được giám hộ do là người chưa thành niên không còn cha, mẹ.
Về thứ tự người giám hộ đương nhiên của người chưa thành niên được quy định tại Điều 52 Bộ luật dân sự 2015 như sau:
“Người giám hộ đương nhiên của người chưa thành niên quy định tại điểm a và điểm b khoản 1 Điều 47 của Bộ luật này được xác định theo thứ tự sau đây:
1. Anh ruột là anh cả hoặc chị ruột là chị cả là người giám hộ; nếu anh cả hoặc chị cả không có đủ điều kiện làm người giám hộ thì anh ruột hoặc chị ruột tiếp theo là người giám hộ, trừ trường hợp có thỏa thuận anh ruột hoặc chị ruột khác làm người giám hộ.
2. Trường hợp không có người giám hộ quy định tại khoản 1 Điều này thì ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại là người giám hộ hoặc những người này thỏa thuận cử một hoặc một số người trong số họ làm người giám hộ.
3. Trường hợp không có người giám hộ quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này thì bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột hoặc dì ruột là người giám hộ.”
Trong trường hợp anh cả có đủ điều kiện làm người giám hộ theo Điều 49 Bộ luật dân sự 2015 bao gồm: (i) Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ; (ii) Có tư cách đạo đức tốt và các điều kiện cần thiết để thực hiện quyền, nghĩa vụ của người giám hộ; (iii) Không phải là người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc người bị kết án nhưng chưa được xoá án tích về một trong các tội cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, tài sản của người khác. (iv) Không phải là người bị Tòa án tuyên bố hạn chế quyền đối với con chưa thành niên thì anh cả của anh là người giám hộ đương nhiên của em út anh. Anh có thể làm người giám hộ đương nhiên cho em của anh trong trường hợp có thỏa thuận anh là người giám hộ đương nhiên cho em của anh.
