Câu hỏi: Doanh nghiệp trốn đóng BHXH, người lao động phải làm sao?
Phòng Luật Trung tâm ACDC tư vấn:
Khoản 1 Điều 118 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 khẳng định, người lao động có quyền đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xem xét lại quyết định, hành vi khi có căn cứ cho rằng quyết định, hành vi đó vi phạm pháp luật, xâm phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp của mình.
Chính vì vậy, khi phát hiện công ty không đóng BHXH cho mình, người lao động nên thực hiện theo trình tự dưới đây:
1. Khiếu nại tới Ban Giám đốc Công ty, tổ chức công đoàn công ty.
Căn cứ khoản 1 Điều 7 Nghị định 24/2018/NĐ-CP quy định trong vòng 180 ngày, kể từ ngày biết được công ty không đóng BHXH cho mình, người lao động yêu cầu người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần đầu cho mình để xem xét lại hành vi không nộp tiền BHXH.
2. Khiếu nại tới Chánh Thanh tra Sở Lao động Thương binh và Xã hội
Căn cứ theo Điều 20 Nghị định số 24/2018/NĐ-CP quy định trong 30 ngày, kể từ ngày yêu cầu giải quyết, nếu công ty vẫn không đóng hoặc người lao động không đồng ý với quyết định giải quyết của công ty thì người lao động được quyền khiếu nại tới Chánh Thanh tra Sở Lao động Thương binh và Xã hội, nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính.
Chánh thanh tra Bộ Lao động Thương binh và xã hội là chủ thể cuối cùng về giải quyết khiếu nại của người lao động theo thủ tục hành chính.
Lưu ý:
- Cả hai lần khiếu nại, người lao động đều có thể khiếu nại trực tiếp hoặc khiếu nại bằng đơn.
- Đồng thời, nên khiếu nại đích danh. Nếu khiếu nại nặc danh thì có thể đơn khiếu nại sẽ không được giải quyết, vì người giải quyết khiếu nại sẽ không biết phải gửi văn bản trả lời giải quyết khiếu nại đến ai.
3. Yêu cầu hòa giải viên lao động giải quyết (không bắt buộc)
Căn cứ quy định tại Điều 202 Bộ luật Lao động, trong vòng 06 tháng kể từ ngày phát hiện ra công ty không đóng BHXH, người lao động có quyền yêu cầu hòa giải viên lao động hòa giải tranh chấp.
Tuy nhiên theo khoản 1 Điều 201 Bộ luật Lao động 2012 quy định: Tranh chấp về BHXH không bắt buộc phải qua thủ tục hòa giải trước khi yêu cầu Tòa án giải quyết. Người lao động có quyền yêu cầu hòa giải viên lao động hòa giải tranh chấp hoặc không cần yêu cầu.
4. Khởi kiện đến Tòa án nhân dân
Căn cứ Điều 119 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định: Người lao động khởi kiện đến Toà án nhân dân cấp huyện, nơi công ty đóng trụ sở để yêu cầu giải quyết các quyền lợi liên quan trong thời gian làm việc mà không được đóng bảo hiểm khi:
- Không đồng ý với quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu;
- Hoà giải không thành;
- Hết thời hạn mà không được giải quyết khiếu nại, hòa giải;
- Người sử dụng vẫn không đóng BHXH.
