Câu hỏi: Bố mẹ tôi muốn lập di chúc miệng để thừa kế lại toàn bộ mảnh đất và nhà trên đất (đã được cấp sổ đỏ đứng tên bố mẹ tôi) cho tôi, có sự làm chứng của các anh chị em trong gia đình. Vậy cho hỏi bố mẹ tôi lập di chúc miệng để lại tài sản trên cho tôi có được không? Di chúc miệng này có được coi là hợp pháp không? Điều kiện để di chúc miệng được coi là hợp pháp là gì? Cảm ơn đã được tư vấn!
Phòng Luật - ACDC tư vấn:
Căn cứ Điều 629 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về di chúc miệng như sau:
“1. Trường hợp tính mạng một người bị cái chết đe dọa và không thể lập di chúc bằng văn bản thì có thể lập di chúc miệng.
2. Sau 03 tháng, kể từ thời điểm di chúc miệng mà người lập di chúc còn sống, minh mẫn, sáng suốt thì di chúc miệng mặc nhiên bị hủy bỏ”.
Như vậy, trong trường hợp tính mạng của một người bị cái chết đe dọa và không thể lập di chúc bằng văn bản thì có thể lập di chúc miệng. Tuy nhiên, sau 03 tháng, kể từ thời điểm di chúc miệng mà người lập di chúc còn sống, minh mẫn, sáng suốt thì di chúc miệng mặc nhiên bị hủy bỏ.
Theo đó, di chúc miệng được coi là hợp pháp khi đáp ứng đủ các điều kiện được quy định tại khoản 1 và khoản 5 Điều 630 Bộ luật Dân sự năm 2015 bao gồm:
(1) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép;
(2) Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.
(3) Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ.
(4) Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.
Do vậy, trong trường hợp của anh/ chị, bố mẹ anh/chị muốn lập di chúc miệng để thừa kế lại toàn bộ mảnh đất và nhà trên đất (đã được cấp sổ đỏ đứng tên bố mẹ anh/chị) cho anh/chị có sự làm chứng của các anh chị em trong gia đình nếu đáp ứng được đầy đủ các điều kiện trên thì di chúc được coi là hợp pháp. Trường hợp vi phạm một trong bốn điều kiện trên thì di chúc miệng không được coi là hợp pháp và không có giá trị trên thực tiễn.
Lưu ý: Những người sau đây không được làm chứng cho việc lập di chúc (theo quy định tại Điều 632 Bộ luật Dân sự năm 2015):
- Người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật của người lập di chúc;
- Người có quyền, nghĩa vụ tài sản liên quan tới nội dung di chúc;
- Người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi.
----------------------------------------------------------------------------------------------
Trên đây là ý kiến tư vấn của chúng tôi về câu hỏi của quý khách hàng.
Người khuyết tật và người thân của người khuyết tật nếu có nhu cầu có thể liên hệ với chúng tôi qua các kênh sau:
Hotline: 024 6329 1019 hoặc 024 6291 0814 (vào giờ hành chính các ngày từ thứ 2 đến thứ 6 hàng tuần).
Email: tuvan@acdc.org.vn
Fanpage: Viện ACDC
Đây là dịch vụ tư vấn hoàn toàn miễn phí dành cho người khuyết tật và người thân của người khuyết tật trên toàn quốc.
