Câu hỏi: Trong các vụ án hình sự, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải là người khách quan và có tính độc lập trong quá trình giải quyết vụ án. Vậy đối với những trường hợp người có thẩm quyền tiến hành tố tụng là người thân thích của bị hại, đương sự hoặc bị can, bị cáo thì có phải từ chối tiến hành tố tụng hoặc bị thay đổi không? Chủ thể nào có quyền đề nghị thay đổi người có thẩm quyền tiến hành tố tụng? Cảm ơn đã tư vấn!
Phòng Luật - ACDC tư vấn:
Theo quy định tại khoản 2 Điều 34 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 thì người tiến hành tố tụng gồm: Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra, Điều tra viên, Cán bộ điều tra; Viện trưởng, Phó Viện trưởng Viện kiểm sát, Kiểm sát viên, Kiểm tra viên; Chánh án, Phó Chánh án Tòa án, Thẩm phán, Hội thẩm, Thư ký Tòa án, Thẩm tra viên.
* Về các trường hợp phải thay đổi người có thẩm quyền tiến hành tố tụng:
Căn cứ Điều 49 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 quy định về các trường hợp phải từ chối hoặc thay đổi người có thẩm quyền tiến hành tố tụng, theo đó, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải từ chối tiến hành tố tụng hoặc bị thay đổi khi thuộc một trong các trường hợp:
(1) Đồng thời là bị hại, đương sự; là người đại diện, người thân thích của bị hại, đương sự hoặc của bị can, bị cáo.
(2) Đã tham gia với tư cách là người bào chữa, người làm chứng, người giám định, người định giá tài sản, người phiên dịch, người dịch thuật trong vụ án đó.
(3) Có căn cứ rõ ràng khác để cho rằng họ có thể không vô tư trong khi làm nhiệm vụ.
Như vậy, nếu người có thẩm quyền tiến hành tố tụng trong vụ án hình sự thuộc một trong các trường hợp trên thì phải từ chối tiến hành tố tụng hoặc bị thay đổi theo quy định.
* Về chủ thể có quyền đề nghị thay đổi người có thẩm quyền tiến hành tố tụng:
Căn cứ Điều 50 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 quy định người có quyền đề nghị thay đổi người có thẩm quyền tiến hành tố tụng, theo đó, các chủ thể có quyền đề nghị thay đổi người có thẩm quyền tiến hành tố tụng bao gồm: (1) Kiểm sát viên; (2) Người bị tạm giữ, bị can, bị cáo, bị hại, nguyên đơn dân sự, bị đơn dân sự và người đại diện của họ; (3) Người bào chữa, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị hại, nguyên đơn dân sự, bị đơn dân sự.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
Trên đây là ý kiến tư vấn của chúng tôi về câu hỏi của quý khách hàng.
Người khuyết tật và người thân của người khuyết tật nếu có nhu cầu có thể liên hệ với chúng tôi qua các kênh sau:
Hotline: 024 6329 1019 hoặc 024 6291 0814 (vào giờ hành chính các ngày từ thứ 2 đến thứ 6 hàng tuần).
Email: tuvan@acdc.org.vn
Fanpage: Viện ACDC
Đây là dịch vụ tư vấn hoàn toàn miễn phí dành cho người khuyết tật và người thân của người khuyết tật trên toàn quốc.